Asset Publisher
Adaptacja na terenach górskich
Nazwa projektu: Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich
Planowany okres realizacji: 2016-2022 r.
Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe
Celem projektu jest wzmocnienie odporności na zagrożenia związane ze zmianami klimatu w górskich ekosystemach leśnych. Podjęte działania będą ukierunkowane na zapobieganie powstawaniu lub minimalizację negatywnych skutków zjawisk naturalnych takich jak: niszczące działanie wód wezbraniowych, powodzie i podtopienia, susza i pożary.
Cel główny projektu zostanie osiągnięty poprzez realizację kompleksowych działań dotyczących zabezpieczenia lasów przed kluczowymi zagrożeniami związanymi ze zmianami klimatycznymi. Obejmą one rozwój systemów małej retencji oraz przeciwdziałanie nadmiernej erozji wodnej na terenach górskich.
Cele uzupełniające:
- odbudowa cennych ekosystemów naturalnych, a tym samym pozytywny wpływ na ochronę różnorodności biologicznej;
- ocena skutków przyrodniczych wykonywanych zadań realizowana poprzez prowadzenie monitoringu porealizacyjnego wybranych zadań adaptacyjnych. Monitoring będzie obejmował również kontynuację monitoringu wykonanego w ramach projektu małej retencji górskiej zrealizowanego w ramach POIiŚ 2007-2013, co pozwoli na uzyskanie cennych danych z wielolecia.
Nadleśnictwa zaangażowane w realizację projektu będą realizować inwestycje związane z:
- budową, przebudową lub odbudową zbiorników małej retencji i zbiorników suchych;
- budową, przebudową lub odbudową małych urządzeń piętrzących (zastawki, małe progi, przetamowania) na kanałach i rowach w celu spowolnienia odpływu wód powierzchniowych, przywracania funkcji obszarów mokradłowych i ich ochrony oraz odtwarzanie terenów zalewowych;
- przebudową i rozbiórką obiektów hydrotechnicznych niedostosowanych do wód wezbraniowych (mostów, przepustów, brodów);
- zabudową przeciwerozyjną dróg, szlaków zrywkowych oraz zabezpieczenie obiektów infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej związanej z gwałtownymi opadami i spływami wód (m.in. wodospusty, płotki drewniane, kaszyce, narzut kamienny).
Projekt wykorzystuje kompleksowe zabiegi łączące przyjazne środowisku metody przyrodnicze i techniczne. Planowane są w większości małe obiekty/budowle o prostej konstrukcji. Wybierane technologie mają nie pogarszać naturalnego środowiska przyrodniczego, preferuje się materiały naturalne.
Bezpośrednim efektem realizacji projektu będzie zretencjonowanie 400 tys. m³ wody.
Wartość projektu
Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 265 950 932,22 zł
Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 198 210 514,00 zł
Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 168 478 936,90 zł
„Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach górskich" jest kontynuacją projektu małej retencji górskiej realizowanego przez Lasy Państwowe przy udziale funduszy unijnych.
Umowa o dofinansowanie przedsięwzięcia została podpisana 28 października 2016 r. pomiędzy PGL LP a NFOŚiGW i będzie finansowana z funduszy UE oraz środków własnych Lasów Państwowych.
Działania retencyjne – nawet te polegające na budowie małych zbiorników wodnych oraz innych obiektów służących podpiętrzaniu oraz spowolnieniu szybkiego odpływu wody – mają wpływ nie tylko na lokalne ograniczenie zagrożenia powodziowego, lecz także na minimalizowanie strat powodowanych erozją wodną i suszą. Jest to istotne zwłaszcza w górach, gdzie specyficzne uwarunkowania środowiskowe oraz zmiany klimatyczne sprzyjają gwałtownym opadom deszczu, a w konsekwencji nagłym wezbraniom rzek i strumieni. Coraz częściej stanowią one zagrożenie dla zdrowia oraz życia ludzi i są przyczyną degradacji lokalnych ekosystemów.
W ramach planowanych działań priorytetowo traktowana będzie budowa i modernizacja kolejnych obiektów małej retencji. Ich najważniejszym zadaniem będzie magazynowanie wody – nie tylko w zbiornikach, lecz także na obszarach mokradłowych oraz w ściółce i glebie leśnej. Leśnicy planują także prace związane z zabezpieczeniem infrastruktury leśnej przed skutkami nadmiernej erozji wodnej.
Wzorem projektu z okresu 2007-2013 nowe działania także będą miały charakter prośrodowiskowy. Oznacza to, że stosowane będą rozwiązania w jak największym stopniu dostosowane do istniejących warunków przyrodniczo-krajobrazowych, z użyciem materiałów naturalnych takich jak: kamień, drewno, faszyna czy lokalny grunt.
Przedsięwzięcie obejmie swoim zasięgiem ekosystemy górskie i podgórskie południa kraju. Uczestniczyć w nim będzie kilkadziesiąt nadleśnictw z terenów wyżynnych i górskich z obszaru 5 województw: dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego.
Projekt realizowany będzie w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska).
W projekcie tym Nadleśnictwo Miękinia zamierza zrealizować odbudowę lub modernizację 7 zbiorników, położonych na terenie leśnictw: Sulistrowiczki, Mrozów, Wilczków i Kąty Wrocławskie oraz zabezpieczenie przeciwerozyjne przed skutkami nadmiernej erozji wodnej 19 obiektów położonych w leśnictwach: Sulistrowiczki, Tąpadła i Chwałków. Planowana pojemność obiektów małej retencji to 105 tys m3, natomiast planowana objętość retencjonowanej wody to 67 tys m3.
